با توجه به مشکلات بازیافت کاغذهای چاپ شده و نوشته شده، کارخانه های بازیافت به کاغذهای باطله نرسیده به دست مشتری با کیفیت خوب علاقمندترند. با توضیحاتی که بعداً داده خواهد شد، این مشکل در مورد کاغذهای بسته بندی وجود ندارد. در سال 1978، اداره تجارت و صنعت انگلستان برای انجام این کار به گروهی مأموریت داد و این گروه کاغذ بازیافتی را اینگونه تعریف کرد: کاغذ حاصل از الیافی که از ماشین کاغذ یا مقوا حاصل شده است. اما این تعریف برای بسیاری از متخصصان محیط زیست، کاغذسازها و مصرف کننده ها قانع کننده نبود. بعنوان مثال، شرکت برندز پیپر که یک شرکت عمده توزیع کاغذهای بازیافتی انگلستان است، تعریف دوباره کاغذ بازیافتی را خواستار شد:
"بسیاری از کارخانه ها مدعی هستند که کاغذ بازیافتی تولید می کنند در حالیکه این ادعا درست نیست. احساس ما این است که بار زیست محیطی کاغذ بازیافتی مثبت است و باید واقعاً محتوی مقدار زیادی کاغذ باطله باشد."
شرکت برندز پیپر، همراه با سایر شرکت های فروشنده کاغذ بازیافتی، از سیستمی استفاده می کند که مشخصه مواد خام مورد استفاده در تولید کاغذ بازیافتی را تعیین می کند نه تعریف کاغذ بازیافتی را. با این نگرش، کاغذ های باطله به چهار دسته تقسیم می شوند:
1.کاغذهای فرآیندی و بدون چوب کارخانه
2.کاغذهای باطله چاپ نشده و بدون چوب
3.کاغذهای باطله چاپ شده و بدون چوب
4.کاغذهای باطله خمیر مکانیکی
درصد هر کدام در کاغذ بازیافتی با پیش نویسی مشخص می شود. بنابراین، کاغذ بازیافتی محتوی 25% کاغذ باطله چاپ نشده و 50% کاغذ باطله چاپ شده است.
کاغذ باطله بدون چوب از خمیر شیمیایی و کاغذ باطله مکانیکی از خمیر مکانیکی تولید می شود. برای کسانی که با صنعت کاغذ آشنا نیستند، اصطلاح بدون چوب سبب سردرگمی می شود. این اصطلاح صرفاً بدین معنی است که 90 یا 95% خمیر مورد استفاده با فرآیندهای شیمیایی تولید می شود. ماده خام تولید خمیر کاغذ چوب است و برای تشخیص مقدار چوب در کاغذ آزمون های شیمیایی سریع و آسانی وجود دارد.
تعریف های دیگری نیز برای کاغذ باطله وجود دارد، از قبیل تعریف ارائه شده توسط اتحادیه کاغذهای چاپ و تحریر وابسته به فدراسیون صنعت کاغذ و مقوای انگلستان:
مقصود از کاغذهای چاپ و تحریر بازیافتی کاغذهایی است که به استثنای خرده کاغذهای فرآیندی کارخانه، دست کم 50 درصد الیاف آنها صرفاً کاغذ باطله مصرف کرده باشد.
فدراسیون صنعت کاغذ و مقوای انگلستان کاغذهای فرآیندی کارخانه ای را نیز به صورت زیر تعریف کرده است:
انواع کاغذهای زیر کاغذهای فرآیندی کارخانه ای به شمار می روند و باید از 50 درصد فوق مستثنی شوند:
1.خرده کاغذهای پیش از تشکیل حلقه که برای استفاده مجدد در همان خط تولید بازگردانده می شوند.
2.خرده کاغذهای حاصل از عملیات تبدیل که برای استفاده در همان خط تولید در همان عملیات تولید یا در عملیات دیگر بازگردانده می شوند.
3.خرده کاغذ و کاغذهای حاصل از ماشین کاغذ یا عملیات تبدیل در مکان دیگر در همان کارخانه یا کارخانه وابسته که به خط تولید اولیه برگردانده می شوند.
سایر کاغذهای ضایعاتی و باطله که اگر مصرف نشوند باید دور ریخته شوند و 50 درصد دیگر کاغذ بازیافتی را تشکیل می دهند، به شرح ذیل هستند:
1.کاغذهای فرآیندی حاصل از ماشین کاغذ دیگر یا عملیات تبدیل دیگر که در کارخانه ای در مکان دیگر و برای تولید محصول دیگر مصرف می شوند.
2.کاغذهای فرآیندی حاصل از یک ماشین کاغذ یا عملیات تبدیل که در کارخانه ای دیگر و برای تولید محصولی دیگر مصرف می شوند.
3.همه انواع کاغذ باطله های دیگر.
از نظر اتحادیه ملی بازرگانی کاغذ، کاغذ بازیافتی کاغذی است که دست کم 75 درصد الیاف آن بازیافتی باشد. این اتحادیه کاغذهای بازیافتی با این ویژگی را با یک علامت کناره ای مشخص می کند. از نظر فنی و علمی، تعیین مقدار الیاف بازیافتی یک نمونه کاغذ غیرممکن است. درصد مورد ادعا را یا باید بعنوان یک واقعیت پذیرفت یا با وارسی سوابق تولید کارخانه تأیید کرد. البته لازم است استاندارهای کیفیتی یا مدیریتی از قبیل ایزو 9000 الزامی شود.
دولت کانادا، در چهارچوب قانون حفاظت از محیط زیست این کشور، تعریف جامعی در مورد کاغذ بازیافتی به شرح زیر ارائه کرده است:
کاغذهای بازیافتی شامل موارد زیر است:
الف) ضایعات کاغذ پس از فروش از قبیل ضایعات کاغذ و مقوای خشک تولید شده پس از تکمیل فرآیند کاغذسازی. این ضایعات عبارتند از بریده های پاکت، بریده های صحافی، ضایعات عملیات چاپ و سایر عملیات تبدیل، کیسه، جعبه، ضایعات تولید کارتن، کاغذهای بسته بندی کاغذ و مقوا.
ب) ضایعات کاغذ پس از مصرف از قبیل ضایعات لیفی جمع آوری شده از ادارات، خانه ها، شهرداریها که شامل این موارد است: انواع کارتن کالا، روزنامه های باطله، مجلات باطله، ضایعات کاغذی مصرف شده مخلوط، انواع کارتها، انواع پارچه های پنبه ای کهنه و بی مصرف.
کاغذهای بازیافتی شامل موارد زیر نیست:
1.خرده کاغذهای تر از قبیل ضایعات کاغذی پایانه مرطوب ماشین کاغذ.
2.خرده کاغذهای خشک از قبیل کاغذهای پاره شده در مراحل خشک کنی، اتوزنی، تولید حلقه و لبه بری حلقه ها.
3.ضایعات کاغذی پیش از فروش از قبیل ضایعات حاصل از تبدیل حلقه به ورقه در محل کارخانه یا بیرون از آن و کاغذهای کنار گذاشته شده به علت داشتن نقص.
4.ضایعات جنگل از قبیل کنده درختان، خاک اره و ضایعات اره بری.
آنچه که از مطالب فوق استنباط می شود این است که در حال حاضر پاسخ سئوال ساده "کاغذ باطله چیست؟" چندان روشن نیست. این ابهام باید رفع شود به طوری که مصرف کنندگان و خریداران کاغذ درباره آنچه که می خرند کاملاً آگاه باشند. کمیته وابسته به موسسه استاندارد انگلستان به این مشکل پرداخته است. خطر درگیر شدن بیش از حد در بحث تعریف دقیق کاغذ باطله این است که هدف اصلی فراموش شود. کاغذ بازیافتی باید همان عمل کاغذ دست اول را انجام دهد. در مورد کاغذهای چاپ، این نکته شامل سهولت چاپ و برخورداری از استانداردهای چاپ است. بازیافتی بودن کاغذ نباید بعنوان توجیهی برای کیفیت بد کاغذ و عملکرد آن در ماشین چاپ و پس از آن باشد. این نوع کاستی های کیفیتی، آن هدف اصلی زیست محیطی را که در بازیافت کاغذ دنبال می شود تحت الشعاع قرار می دهد.
با پیشرفت فناوری بازیافت، بعضی از مشکلات موجود رفع خواهد شد. با وجود این در کاغذهای بازیافتی برای انواع کاربردها، مقدار کاغذ باطله مصرف شده یک درصد بهینه دارد. ضروری است که این درصد بهینه رعایت شود و صرفا برای تحقق اهداف زیست محیطی، درصد کاغذ باطله از این درصد بهینه فراتر نرود.
منبع: IRAN PULP